نمادپردازی در باغ ایرانی، حس طبیعت در باغ‌هاى سلطنتى صفوى

بر اساس جهانشناسی مزدایی باغ انعکاسی است از صورت جهان و از آنجایی که تاریخ‌نگاران دوره صفوی نیز به حضور طبیعت بکر در باغ‌ها صحه می‌گذارند، لذا چنین می‌توان استنباط کرد که جوهر باغ به نقشه‌ای خاص مربوط نمی‌شود، بلکه بیشتر رابطه‌ایست که با طبیعت بکر برقرار می‌کند. در نتیجه طبیعت بکر و چشم‌انداز آن، ورای دیوار باغ، مورد نظر است. از این‌رو باید دید چگونه طبیعت بکر به‌عنوان بخش مهمی از تصویر باغ به‌ وسیلة راهکارهای مختلف در باغ نمود پیدا می‌کند چنانکه در آن شاه، همانند سلطان هستی، در پی از نو خلق کردن صورت زمین است. به طور کلی پژوهشگران بر هندسه نقشه باغ ایرانی به صورت چهار بخش تکیه دارند. این نوشته ابتدا نشان می‌دهد که این تئوری در مورد نقشه‌های موجود از باغ‌های صفوی صادق نیست و سپس به معرفی مفهوم باغ‌های سلطنتی به عنوان انعکاسی از جهان و رابطه آنها با طبیعت بکر می‌پردازد.